سوریه سرزمین “انقلابیون آزادیخواه” یا مقری تازه برای القاعده
ارسالی ج.پلوشه ارسالی ج.پلوشه

بیش از یکسال است که مشروعیت حکومت سوریه برهبری بشار اسد بدلیل اعتراضهای گسترده زیر سوال رفته است. در این مدت نزدیک به هفده هزار نفر قربانی ناآرامیهای ناشی از اعتراضات شده اند. هردو طرف مناقشه دیگری را به کشتار متهم می کند. انقلابیون نظامیان تحت امر اسد را عامل و آمر کشتارها می دانند و دستگاه تبلیغاتی حکومت اسد مخالفان را تروریست می نامد و می گوید که آنها جان سوریها را به خطر می اندازند. تحلیلگران، فعالان حقوق بشر، ناظران بین المللی و حتی سیاستمداران برخی از کشورها با وجود محکوم کردن کشتارهای دولتی هنوز نتوانسته اند تصمیم درستی مبنی بر دفاع از مخالفان دولت بگیرند، چرا که جدای ازبرخی گروههای مخالف که در میان آنها احزاب سوسیالیست و لاییک نیز یافت می شود، تکلیف با آن دسته ای عمده ای از مخالفان که امروز در خیابانها سلاح بدست گرفته اند و با رژیم اسد مبارزه می کنند هم چنان نامشخص است. خصوصا در چند روز اخیر که گزارشهای ضد و نقیضی از حضور مزدوران خارجی و برخی از اعضای گروه القاعده در سوریه شنیده می شود. در ماههای اخیر رژیم بشاراسد ویدیوهای متعددی را از آنچه که گروههای تروریستی می نامد در تلویزیون دولتی به نمایش گذاشته است، ویدیوهایی که به دلیل منافع حکومتی و سرکوب مخالفان مشروعیت قابل توجهی نداشته و بسیاری از ناظران آنها را تبلیغات حکومتی می دانند. این بار اما ویدیویی توسط گروههای مخالف در یوتیوب منتشر شده است که در آن عده ای از شورشیان سلاح بدست در حالی که پرچم گروه القاعده پشت سرآنها به اهتزاز در آمده است، نوید مبارزه علیه دولت اسد را می دهند. سخنگوی این گروه می گوید این گروهک انتحاری قصد “جهاد با نام خدا” را دارد. نوع ساخت ویدیو و نحوه سخنرانی سخنگوی گروه و حضور دو پرچم افراشته القاعده در این ویدیو، تردیدی بر وابستگی این دسته از مخالفان به گروه القاعده نمی گذارد. همچنین بتازگی ویدیوهایی از مخالفان مسلح دیده شده است که در حال تیراندازی و مبارزه، پرچم های القاعده را نیز در دست دارند. اخیرا گزارش های رسمی از سوی نیروهای امنیتی آمریکایی و عراقی حاضر در سوریه منتشر شده است که در آن نسبت به حضور گسترده نیروهای القاعده در میان مخالفان سوری هشدار داده شده است. در این گزارشها آمده است که هر چند رهبران مخالفان همواره همراهی القاعده و نیروهای آن در سوریه با انقلابیون را انکار می کنند اما شرایط حاکم نشان می دهند که اعضای حاضر القاعده در سوریه توانسته اند ماهیت و ذات مبارزات مردمی در سوریه را تغییر داده و اعتراضات مردمی را به یک جنگ داخلی مسلحانه بدل کنند. به عنوان مثال انفجار بمب در دمشق که باعث کشته شدن وزیر کشور و شوهر خواهر بشار اسد شد، اگرچه باعث خوشحالی مخالفان گردید اما نمی توان انکار کرد که بمب گذاری انتحاری در این واقعه، تابع شیوه های تروریستی گروه القاعده است. گروهی که کماکان دلیل فعالیتش درعراق و سوریه را پیروزی “بنیاد گرایان سلفی“ دربرابر حضور “ملموس شیعیان” در این دو کشور می داند. افزایش اعضای القاعده بیش از پیش در سوریه مشهود است بطوری که بسیاری از مناطق به سرعت تحت کنترل آنها درمی آید. آنطور که خبرگزاری فرانسه گزارش می دهد، از روزی که منطقه مرزی باب الحوا بدست مخالفان سوری افتاده است، گروه القاعده توانسته این شهر هم مرز با ترکیه را به عنوان پایگاه و مرکز تروریستی تحت کنترل بگیرد. مقامات امنیتی عراقی می گویند بسیاری از اعضای گروه القاعده که در عراق فعال بوده اند حالا به سوریه رفته اند. عزت الشاهبندر، مشاور امنیتی نوری المالکی، نخست وزیر عراق، در مصاحبه ای اعلام کرده است که نام بسیاری از تروریست های مورد نظر عراق در فهرست مقامات امنیتی سوری نیز دیده می شود. وی می گوید القاعده همان اهدافی را در سوریه دنبال می کند که سالهاست در عراق آن را به اجرا درآورده است. گزارشهای سازمانهای امنیتی نشان می دهند که در پس حضور گسترده القاعده در سوریه و عراق یک هدف بیشتر وجود ندارد: “تشکیل حکومت اسلامی در این دو کشور“، آرزویی که اسامه بن لادن، یکی از بنیانگذاران این گروه در افغانستان آن را سالها با همکاری طالبان به اجرا در آورد. در ماههای اخیر شدت سرکوبها و کشتارهای دولتی به حدی رسیده است که بسیاری از مخالفان سوری، حضور اعضای القاعده را به قیمت سرنگونی هدف اصلی آنها یعنی“دولت بشار اسد” نادیده می گیرند. این عده می گویند کسانی که در بیرون گود مبارزه هستند تحلیل درستی از اوضاع ندارند؛ با این حال، معلوم نیست که چشم پوشی نسبت به قدرت گرفتن القاعده در سوریه تا چه اندازه به نفع یکی از کشورهای عربی لاییک خاورمیانه است. زمان همه چیز را مشخص می کند و باید آرزو کرد تا این دگرگونی بار دیگر خاورمیانه بحرانزده را با یک عقبگرد تاریخی دیگر مواجه نسازد. نیما قدکپور
July 27th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل بین المللی